Cukrzyca ciążowa – co jeść? Zalecana dieta i jadłospis

Ilość kobiet chorujących na cukrzycę ciążową jest coraz wyższa, a podstawowym sposobem leczenia tego zaburzenia jest odpowiednia dieta. Jednak zalecenia w cukrzycy ciążowej różnią się od tych, które są stosowane w innych rodzajach cukrzycy. Sprawdź, jakie są zasady diety w cukrzycy ciążowej i co jeść, aby utrzymać właściwy poziom glukozy we krwi.

Dieta w cukrzycy ciążowej – najważniejsze zasady

Dieta w cukrzycy ciążowej powinna być skonsultowana z dietetykiem, ponieważ doświadczony specjalista pomoże w zrozumieniu tego zaburzenia, wskaże odpowiednie produkty i nauczy komponować posiłki, aby poziom glukozy po ich zjedzeniu utrzymywał się na stałym poziomie.

Istnieje kilka zasad, którymi powinny kierować się wszystkie kobiety z cukrzycą ciążową. Oto najważniejsze z nich:

Niski indeks glikemiczny w cukrzycy ciążowej

Podstawowym zaleceniem dla kobiet chorujących na cukrzycę ciążową jest dieta oparta o produkty z niskim indeksem glikemicznym, które dodatkowo są jak najmniej przetworzone. W związku z tym warto do diety włączyć m.in. razowy makaron, ciemny ryż, gruboziarniste kasze, razowe pieczywo czy płatki owsiane.

Jednak nie można zapominać również o odpowiedniej ilości węglowodanów, ponieważ nawet te z niskim indeksem glikemicznym spożyte w nadmiarze, mogą wpływać na wyższy poziom glukozy we krwi.

Regularność posiłków w cukrzycy ciążowej

Regularność posiłków jest jednym z ważniejszych elementów diety w cukrzycy ciążowej. Jednak ich ilość różni się od zaleceń w innych rodzajach cukrzycy i powinna być zdecydowanie większa.

W cukrzycy ciążowej zaleca się spożywanie przez kobietę 6-7 małych posiłków spożywanych co około 2-3 godziny. Jedzenie niewielkich porcji w małych odstępach czasu przekłada się na niższy wzrost glukozy po posiłku.

Dodatkowa kolacja w cukrzycy ciążowej

Poza tym, że powinno się stosować około 2-3 godzinne przerwy między posiłkami, bardzo ważne jest, żeby odstęp czasu pomiędzy kolacją a śniadaniem nie był dłuższy niż 8-9 godzin.

W związku z tym zaleca się spożywanie przez kobietę z cukrzycą ciążową dodatkowej drugiej kolacji, która nie jest dużym posiłkiem tylko raczej formą przekąski przed snem.

Aktywność fizyczna

Coraz więcej zaleceń i badań pokazuje, że kobiety w ciąży powinny uprawiać regularną aktywność fizyczną w ilości 150 – 300 minut tygodniowo. Jest to potrzebne m.in. dla utrzymania odpowiedniej kondycji, zapobiegania nadmiernemu wzrostowi masy ciała, lepszego przebiegu porodu i szybszej regeneracji po urodzeniu dziecka.

Wprowadzenie regularnego ruchu przy cukrzycy ciążowej ma ogromny wpływ na parametry glukozy. Już nawet krótka aktywność po posiłkach pozwala w znaczący sposób obniżyć glikemię poposiłkową.

Jednak zawsze warto skonsultować decyzję o aktywności fizycznej z lekarzem prowadzącym, który oceni, czy nie ma do tego żadnych przeciwwskazań.

Ograniczenie cukrów prostych

W cukrzycy ciążowej warto zrezygnować ze spożywania cukrów prostych, bądź bardzo mocno je ograniczyć, monitorując przy tym glikemię poposiłkową. W razie potrzeby można również spróbować sporadycznie włączyć słodycze bez cukru, np. te słodzone ksylitolem.

Dodatkowo należy pamiętać, że cukier może być ukryty w wielu produktach pod różnymi nazwami. Dlatego tak ważne jest, żeby nauczyć się prawidłowo czytać etykiety. 

Kaloryczność diety w cukrzycy ciążowej

Kaloryczność diety w czasie ciąży zwiększa się, ponieważ wzrasta zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze. Jednak warto skupiać się na tym, żeby dieta nie prowadziła do nadmiaru spożywanych kalorii, zwłaszcza w cukrzycy ciążowej, ponieważ nadmiar może przyczyniać się do wyższego wzrostu glukozy po posiłku.

W zwiększeniu kaloryczności diety w czasie ciąży chodzi przede wszystkim o to, żeby była ona wartościowa i zdrowa zarówno dla mamy, jak i rozwijającego się dziecka. Dlatego należy jeść dla dwojga, a nie za dwoje.

Węglowodany w cukrzycy ciążowej

Węglowodany to składniki, które w największym stopniu wpływają na poziom glukozy w cukrzycy ciążowej. Dlatego powinno się ograniczyć lub całkowicie wyeliminować węglowodany proste, takie jak np. białe pieczywo, pszenne makarony, słodkie bułki, ciastka i słodycze.

Jadłospis kobiet z cukrzycą ciążową powinien opierać się na węglowodanach złożonych, zawierających większe ilości błonnika, który m.in. zmniejsza wyrzut glukozy po posiłku.

Zalicza się do nich m.in.:

• ciemne pieczywo,
• pełnoziarniste makarony,
• grube kasze,
• ryż brązowy.

Należy również pamiętać o odpowiedniej wielkości porcji węglowodanów złożonych w posiłkach, ponieważ ich nadmiar zawsze będzie wpływał na wyższy wzrost glukozy we krwi.

Białko w cukrzycy ciążowej

W czasie ciąży zwiększa się zapotrzebowanie na białko i należy zwiększyć jego ilość w diecie. Produkty białkowe nie wpływają bezpośrednio na stężenie glukozy po posiłku, z wyjątkiem laktozy, która znajduje się w produktach mlecznych. W tym przypadku warto zwrócić uwagę, czy po posiłkach zawierających większe ilości produktów mlecznych poziom glikemii nie jest wyższy. 

Dobrym źródłem białka w cukrzycy ciążowej jest mięso (kurczak, indyk, cielęcina), ryby, jaja czy chudy nabiał. Nasiona roślin strączkowych, takie jak: fasola, groch, soja, soczewica i ciecierzyca, również zawierają białko, ale dodatkowo dostarczają węglowodanów, co sprawia, że należy dobrze bilansować posiłki, które je zawierają.

Tłuszcze w cukrzycy ciążowej

Kolejnym makroskładnikiem, na które wzrasta zapotrzebowanie w czasie ciąży są tłuszcze. W związku z tym należy zwiększyć ich spożycie, jednak warto to robić z umiarem, ponieważ to produkty wysokokaloryczne i łatwo można z nimi przesadzić.

Jednak tłuszcze są bardzo ważnym makroskładnikiem diety cukrzycowej, ponieważ korzystnie wpływają na poziom glukozy po posiłku. Ponadto dodając niewielką ilość tłuszczów do potraw zawierających węglowodany i białka, wydłużamy uczucie sytości.

Najlepszym źródłem tłuszczów w cukrzycy ciążowej są tłuszcze roślinne, które znajdują się m.in. w oliwie z oliwek, awokado, orzechach, pestkach i nasionach.

Dieta przy cukrzycy ciążowej – polecane produkty

Co może jeść kobieta z cukrzycą ciążową? Co jeść w cukrzycy ciążowej? – to najczęściej wyszukiwane pytania w internecie przez kobiety z zaburzeniem tolerancji glukozy. Niestety przeglądając strony i różnego rodzaju fora poświęcone ciąży i diecie, można znaleźć wiele sprzecznych informacji dotyczących tego, co można jeść, a czego nie, mając cukrzycę ciążową. Jak jest naprawdę?

W jadłospisie kobiety z cukrzycą ciążową powinny znaleźć się przede wszystkim:

• warzywa,
• owoce,
• jaja,
• mięso,
• ryby,
• pełnoziarniste produkty zbożowe,
• zdrowe tłuszcze,
• chudy nabiał.

Jakie owoce można jeść przy cukrzycy ciążowej?

Owoce dostarczają wielu cennych składników pokarmowych i są źródłem błonnika, który jest bardzo ważny w czasie ciąży ze względu na dość często pojawiające się w tym czasie zaparcia. 

Dlatego nie warto unikać owoców w diecie przy cukrzycy ciążowej, ale warto starać się wystrzegać ich nadmiaru. Najczęściej polecane są owoce niskowęglowodanowe, które charakteryzują się niskim indeksem glikemicznym. Są to przede wszystkim borówki, maliny, truskawki, jeżyny, poziomki, porzeczki.

Czego unikać przy cukrzycy ciążowej?

Dieta dla kobiety z cukrzycą ciążową często charakteryzuje się licznymi ograniczeniami. Jednak najważniejszy jest ładunek glikemiczny całego posiłku, a nie skupianie się na wykluczeniu pojedynczych produktów.

W cukrzycy ciążowej powinno się całkowicie wyeliminować lub ograniczyć

spożywanie m.in. oczyszczonych produktów zbożowych, cukru, sklepowych słodyczy oraz żywności typu fast food.

Ponadto ważna jest również wielkość posiłków i ilość spożytych węglowodanów. W przypadku cukrzycy ciążowej, warto kierować się zasadą mniej, a częściej. 

Cukrzyca ciążowa – przykładowy jadłospis

Kobiety ze zdiagnozowaną cukrzycą ciążową często mają problem co jeść i jak układać posiłki, żeby nie doprowadzić do skoków glukozy we krwi. Poniżej znajdują się przykłady potraw skomponowanych specjalnie z myślą o cukrzycy ciążowej, które możesz znaleźć w moich jadłospisach.

Śniadania dla ciężarnych z cukrzycą

• owsianka na jogurcie z owocami jagodowymi i orzechami (więcej o owsiankach przeczytasz tutaj:  Owsianka w cukrzycy i insulinooporności. Czy płatki owsiane to dobre śniadanie dla diabetyka? – Dietetyk Kliniczny)
• jajecznica z warzywami podana z pieczywem razowym

Przekąski w cukrzycy ciążowej

• jogurt naturalny z owocami jagodowymi i masłem orzechowym
• kasza bulgur z dodatkiem jogurtu ze świeżymi owocami i orzechami
• hummus podany ze świeżymi warzywami
• kanapka na razowym pieczywie z pastą rybną i warzywami

Cukrzyca ciążowa – przepisy na proste obiady

• krem z cukinii z grzankami razowymi i mozzarellą light (więcej o zupach przeczytasz tutaj: Zupy dla cukrzyków. Czy można jeść zupy w cukrzycy i insulinooporności?),
• dorsz pieczony podany z frytkami z batatów i surówką z kiszonej kapusty 
• leczo z kurczaka z cukinią, papryką i pieczarkami na pomidorach podane z brązowym ryżem

Kolacje w cukrzycy ciążowej

• twarożek z warzywami i oliwą podany z pieczywem razowym
• sałatka z serem mozzarella light i świeżymi warzywami polana oliwą podana z pieczywem razowym
• sałatka z warzywami i serem feta podana z kaszą bulgur

Dodatkowa kolacja dla kobiety z cukrzycą ciążową

• kanapka z hummusem i świeżymi warzywami
• caprese z serem mozzarella light
• humus podany ze świeżymi warzywami

Gotowe jadłospisy dla kobiet z cukrzycą ciążową znajdziesz tutaj.

Dieta w cukrzycy ciążowej – podsumowanie

Dieta w cukrzycy ciążowej jest kluczem do utrzymania stabilnego poziomu glukozy we krwi, a także bardzo często do prowadzenia tego zaburzenia bez konieczności stosowania insuliny.

Dlatego w cukrzycy ciężarnych należy przede wszystkim zadbać o regularność posiłków, ograniczenie cukrów prostych, aktywność fizyczną i zachowanie 8-9 godzin przerwy między pierwszym, a ostatnim posiłkiem. 

Warto również pamiętać o odpowiedniej kompozycji posiłku, czyli połączeniu węglowodanów złożonych z białkiem i dobrym źródłem tłuszczów. Tak zbilansowany posiłek korzystnie wpłynie na poziom glukozy i zapewni przyszłej mamie spokój o zdrowie jej dziecka.

Chcesz skorzystać z gotowej diety dla kobiety z cukrzycą ciążową z niskim indeksem glikemicznym? Kliknij w link Sklep – Dietetyk Kliniczny i zapoznaj się z ofertą.